• 0572 - 79 20 23
  • info@taaluilen.nl

Dit keer of deze keer, ditmaal of deze maal?

  • Door Taaluilen
  • 19 september 2016
dit keer

dit keer

Dit keer komt hij met de auto in plaats van de trein.
Deze keer komt hij met de auto in plaats van de trein.
Ditmaal komt hij met de auto in plaats van de trein.
Voor deze ene maal komt hij met de auto in plaats van de trein.

Zoals je kunt zien aan de duimpjes zijn al deze zinnen goed. Maar wel met de volgende kanttekening.

Verwijzen naar de-woorden en het-woorden

Als je verwijst naar de-woorden gebruik je die of deze.

Keer is een de-woord: de keer, en dus zeg je normaal gesproken ook die keer of deze keer.
Maal is (meestal) ook een de-woord: de maal, en dus zeg je normaal gesproken ook die maal of deze maal.

Ik heb hem zelden zo gelukkig gezien als die keer.
Deze keer mag je wat langer opblijven.
Nou vooruit dan, voor deze ene maal.
Die maal besloot ik een andere weg te kiezen.

Naar het-woorden verwijs je met dit of dat.

Als voorbeeld nemen we het moment.

Ik heb hem zelden zo gelukkig gezien als dat moment.
Op dit moment ben ik bezig met een lijvig rapport.

Waarom zijn dan toch alle zinnen boven in dit artikel goed?

Vroeger was maal een het-woord en daarom was het ook dit maal. De twee woorden groeiden door de jaren heen aan elkaar en zo ontstond ditmaal. Dit is gewoon blijven bestaan. Het is zelfs de meest gebruikelijke vorm geworden en heeft voorkeur boven deze maal en die maal.

Waarschijnlijk onder invloed van ditmaal gingen mensen ook dit keer zeggen. Ook die uitdrukking heeft al eeuwenlang een plek in onze taal, maar dan wel in de betekenis van (voor) deze keer (bron: digitale Van Dale). Ook dat keer komt trouwens voor.

Dit keer zie ik het door de vingers.
Dat keer besloot ik het anders te doen.

Andere combinaties zijn fout, vooral die met eerste of volgende

Dit eerste keer maakte veel indruk op ons.*
Dat volgende keer namen we een afslag eerder.*

Deze eerste keer maakte veel indruk op ons.
Die volgende keer namen we een afslag eerder.

Meer over

Deel dit artikel

Scroll naar boven